Skip to main content

मकरन्द छंद (साहिल)


    ∆ मकरन्द छंद ∆
विधान~
[नगण यगण नगण यगण नगण नगण नगण नगण गुरु गुरु]
(111122,  111122,  11111111,  111122)
26 वर्ण, 4 चरण, यति 6,6,8,6,वर्णों पर
[दो-दो चरण समतुकांत]

अवध दुलारे, जगत  सहारे,
             पुनि पुनि  प्रनवउँ,तव गुण गाऊँ।
सब विधि सेवा,करहहुँ देवा,
             सकल जगत तज,पद रज पाऊँ।।
द्रवहुँ दयाला, परम कृपाला,
              सुमिरिहुँ मन महुँ ,अति हरषाऊँ।
रहहुँ  ससंकू,बड़  मति रंकू,
           कहहुँ विमल जस,अनुदिन ध्याऊँ।।

                                ~शैलेन्द्र खरे"सोम"

      🌹  ∆ मकरन्द छंद ∆  🌹
विधान~
[नगण यगण नगण यगण नगण नगण नगण नगण गुरु गुरु]
(111122,  111122,  11111111,  111122)
26 वर्ण, 4 चरण, यति 6,6,8,6,वर्णों पर
[दो-दो चरण समतुकांत]

प्रखर पुनीता,
   सुगढ़ सुनीता,
     पल पल सुरभित,
        तुम सम नाही|

सब सुख पाऊँ,
   सुरमय गाऊँ,
     मधुरिम सरगम,
        सुपरति राही||

तरकश नैना,
    तड़पत रैना,
         प्रतिपल हलचल
            तन-मन डोले |

झिलमिल तारे,
    रदपुट प्यारे,
        हँसमुख रुचिकर,
           वह प्रिय बोले||

© डॉ० राहुल शुक्ल 'साहिल'

Comments

Popular posts from this blog

वर्णमाला

[18/04 1:52 PM] Rahul Shukla: [20/03 23:13] अंजलि शीलू: स्वर का नवा व अंतिम भेद १. *संवृत्त* - मुँह का कम खुलना। उदाहरण -   इ, ई, उ, ऊ, ऋ २. *अर्ध संवृत*- कम मुँह खुलने पर निकलने वाले स्वर। उदाहरण - ए, ओ ३. *विवृत्त* - मुँह गुफा जैस...

वर्णों के 8 उच्चारण स्थान

कुल उच्चारण स्थान ~ ८ (आठ) हैं ~ १. कण्ठ~ गले पर सामने की ओर उभरा हुआ भाग (मणि)  २. तालु~ जीभ के ठीक ऊपर वाला गहरा भाग ३. मूर्धा~ तालु के ऊपरी भाग से लेकर ऊपर के दाँतों तक ४. दन्त~ ये जानते ही ...

व्युत्पत्ति के आधार पर शब्द के प्रकार

व्युत्पत्ति के आधार पर शब्द व्युत्पत्ति का अर्थ है ~ विशेष प्रयास व प्रयोजन द्वारा शब्द को जन्म देना| यह दो प्रकार से होता है~ १. अतर्क के शब्द (जिनकी बनावट व अर्थ धारण का कारण ...